Het digitale burgerinitiatief Meer plezier met minder vuurwerk heeft gisterenavond de benodigde 40.000 handtekeningen gehaald om in de Tweede Kamer behandeld te worden. Volgende week al zouden de initiatiefnemers de handtekeningen kunnen overhandigen aan Kamervoorzitter Gerdi Verbeet. Toch rijzen er twijfels bij de rechtsgeldigheid van dit eerste digitale burgerinitiatief.

Dat het onderwerp ‘vuurwerk’ de gemoederen aardig bezig houdt, is wel duidelijk. Maar dat er binnen acht dagen (!) 41.000 handtekeningen zijn binnengehaald om de vrije verkoop van vuurwerk aan banden te leggen, heeft me toch verbaasd. Gezien de toestroom aan steunbetuigingen, kan volgende week makkelijk het dubbele aan handtekeningen worden verwacht. Het burgerinitiatief is op deze manier een goed democratisch middel om een zaak die veel mensen bezig houdt op de agenda van de Kamer te zetten.

Eerdere initiatieven zijn bijvoorbeeld het burgerinitiatief voor rookvrije horeca, dat Clean Air Nederland mei 2006 voorzien van ruim 62.000 handtekeningen aan Tweede Kamervoorzitter Weisglas aanbood. De Commissie voor de Verzoekschriften en de Burgerinitiatieven besloot echter dat het initiatief niet aan de voorwaarden voldeed, en dus niet in behandeling werd genomen, aangezien de Tweede Kamer in de twee jaar voorafgaand aan de indiening nog over rookvrije horeca had vergaderd. En één van de regels is dat het burgerinitiatief nieuw moet zijn. De laatste twee jaar mag het onderwerp niet in de Tweede Kamer aan de orde zijn geweest. Of de bijna 70.000 handtekeningen toch hun invloed lieten gelden, blijft gissen. Feit blijft dat vanaf vorig jaar die rookvrije horeca er alsnog is gekomen.

Ander voorbeeld van een burgerinitiatief is ‘Stop Fout Vlees’, dat een jaar na de rookvrije horeca’-actie werd ingediend voorzien van meer dan 100.000 steunverklaringen. Het voorstel bleek echt ‘nieuw’ (in 2005 en 2006 was er geen debat was gevoerd dat expliciet de intensieve veehouderij betrof) zodat ‘Stop Fout Vlees’ het eerste burgerinitiatief werd dat door de Kamer behandeld is.

Sinds begin dit jaar kunnen Nederlanders ook digitaal een burgerinitiatief ondertekenen, dus bij sites als petities.nl. ‘Meer plezier met minder vuurwerk’ was de eerste die dit succesvol deed. Maar iedereen die iets zó belangrijk vindt dat hij het in Den Haag besproken wil hebben, kan nu heel gemakkelijk, via internet, hun voorbeeld volgen. Petities.nl staat er vol mee, wellicht allemaal niet even serieus bedoeld….of kunt zich ook vinden in Het rauw eten van pluizige babykatjes moet verboden worden (16 handtekeningen)?

Hoe dan ook, een alerte kijker wees mij erop dat het burgerinitiatief Meer plezier met minder vuurwerk geen nieuw voorstel is. Hij kwam in de stukken van de Tweede Kamer het volgende citaat tegen van de minister van Volkshuisvesting Cramer:

‘De minister van Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordening en Milieubeheer wil consumentenvuurwerk niet verbieden. Vuurwerk hoort bij oud en nieuw en levert bij verantwoord gebruik veel plezier op. Vuurwerk speelt een belangrijke rol bij de ongeregeldheden en het wangedrag tijdens de jaarwisseling, maar is er niet de directe oorzaak van. Meteen na de incidenten rond de jaarwisseling zijn de ministeries van VROM en BZK bijeengekomen om acties te ondernemen en voorbereid te zijn op de komende jaarwisseling.’

 

Tja. De Tweede Kamer heeft het onderwerp in de afgelopen twee jaar dus al eens besproken. Het burgerinitiatief zou hierdoor pas officieel 11 Maart 2010 behandeld mogen worden. Dat zullen de tegenstanders, zoals de Vlaams/Nederlandse Leuke Vuurwerkmensen Club (wat een geweldige naam trouwens), goed nieuws vinden. Volgens hen is het ministerie van VROM bezig met een lastercampagne tegen vuurwerk.

Initiatiefnemer David Rietveld, die ik vanochtend sprak, denkt dat het nog maar de vraag is of de geciteerde uitspraken van minister Cramer betekenen dat het voorstel niet in behandeling wordt genomen. ‘De jaarwisseling leidt elke keer wel tot debatten in de Kamer. Volgens mij gaat het er vooral om of er in de afgelopen twee jaar een besluit is genomen over het onderwerp; niet zozeer of het al besproken is. In de afgelopen jaren is het consumentenvuurwerk nog nooit verboden. Dus dat specifieke voorstel is niet in stemming genomen.’

Daarbij vraagt Rietveld zich af of de politiek zo’n duidelijk signaal uit de samenleving –misschien wel 60.000 tot 80.000 handtekeningen volgende week- kan negeren.

Het is dus spannend wat de commissie die erover gaat straks gaat beslissen.

UPDATE: Zojuist komt op het ANP het bericht binnen dat het kabinet voorlopig geen verbod instelt op vuurwerk voor consumenten. Dat heeft minister Guusje ter Horst van Binnenlandse Zaken vanmiddag gezegd na afloop van de eerste ministerraad van het jaar. Volgens Ter Horst zijn er ongeveer evenveel Nederlanders voor als tegen een verbod op consumentenvuurwerk. Er komt daarom geen verbod. Wel wil zij het illegale vuurwerk blijven aanpakken, omdat daarmee de meeste ongelukken gebeuren. De initiatiefnemers vinden dat de minister hun voorstel een kans moet geven om te worden behandeld in de Kamer.