De eerste boot die we zien nadat we op de Danzigkade in Amsterdam op onze ‘eigen’ AVRO boot stappen, is die van de Reguliers online, die direct naast ons ligt. De Reguliers-online –zoals bekend, dé homostraat van Amsterdam, de Reguliersdwarsstraat- herbergt bruin gebronste mannen in kort roze rokjes en hoge laarzen. Het is een van de weinige boten met blote mannen die we zullen zien.
Thema van de AVRO (een van de twee omroepen die EénVandaag maken) dit jaar is: Toppop! En dat zullen we weten ook. De boot is omgetoverd tot een Toppop discoboot met DJ’s, rook- en confettikanonnen en niet te vergeten de geweldige ‘collectoritems’- Toppop shirts. Roze voor de mannen, oranje voor de vrouwen. In teilen met ijs ligt prosecco, bier, wijn en fris op ons te wachten. Samen met zo’n zestig collega’s, waaronder Hans Schiffers van Schiffers.fm en cabaretiere Sjamke de Voogd (zusje Voogd; nu tv ontwikkelaar bij de AVRO), gaan we varen.
Eerlijk gezegd vond ik de Gay Pride altijd een nogal overdreven gebeuren. ‘Moet dat nou?’ en ‘Nu denkt iedereen dat we zo zijn’ waren ook bij mij gemeengoed. Tot mijn eigen werkgever besloot een boot richting de Canal Parade te sturen. Dan kan ik toch niet achterblijven, dacht ik. Bovendien een uitgelezen kans met eigen ogen te aanschouwen wat altijd zo verketterd wordt.
De zon schijnt al volop als we loskomen van de kant en koers zetten richting Centraal Station, waar alle boten zich verzamelen. We hebben de aanlegstijger nog niet verlaten of ‘Ich bin wie Du’ schalt al uit onze mega-boxen die aan zijkanten van de boot zijn opgestapeld. Twee agreggaten zorgen ervoor dat niet alleen wij, maar ook heel Amsterdam en die 500.000 bezoekers van de Gay Pride (zoals later blijkt een record opkomst) niets missen van onze AVRO Toppop-krakers.
Directeur van de AVRO, Willemijn Maas, legt met een toespraakje uit waarom (behalve het feesten: we geven het toe) het belangrijk is dat de AVRO er weer bij is dit jaar. ‘We staan voor vrijheid in de samenleving en respect voor iedereen’. Gejuich stijgt op en een nieuwe golden-oldie wordt ingezet vanaf onze drijvende dansvloer.
Onderweg zwaaien we naar elke boot die voorbij komt –roze of niet. Het lijkt wel of iedereen er zin in heeft vandaag, want ze zwaaien allemaal terug. Bij het Centraal Station is de ene bont gekleurde boot na de andere aan het wachten op de Grote Tocht door de grachten –waar daar draait het toch allemaal om. We zien de D66-boot met onder meer Boris van der Ham, verderop de ‘Trots op Nederland’ boot van Rita Verdonk maar dan zonder Rita, met iets van ‘Trots op…’ in grote doeken op de zijkant.
Iets later voegt de boot van Gerard Joling zich achter ons, nr 54. Gerard zit in een t-shirt met opdruk ‘Bloedheet’ op het dak van de boot, omringd door dansende dames en heren. Geen bloot of blote billen: allemaal opmerkelijk netjes valt me op. Een BNN-boot voegt zich eveneens langzaam in de massa’s boten. Met enige trots constateren we dat wij toch wel de meest swingende boot zijn die er rondvaart. Stokoude hits als ‘It’s raining men’, Wham’s ‘The Edge of Heaven’ en ‘Copacobana’ werken aanstekelijk en ook onze AVRO-tune (“Toppop yeah!”) wordt door anderen luidkeels meegezongen.
Rond half twee kan onze boot eindelijk onder de brug door kan varen richting de eerste gracht. Een onverwachts groot aantal mensen heeft zich op, langs, boven en naast bruggen en kades verzameld. De Engelse term ‘packed with people’ krijgt een hele nieuwe dimensie. We voelen ons popsterren die wuiven naar de schare fans. De AVRO heeft in de geest van de flower-power honderden roze gerdera’s laten aanrukken die we als postmoderne hippie’s uitdelen aan het publiek. We maken geen ‘V’-teken en dragen ook geen banden in ons lange haar, maar verder is het love, peace and happiness als de roze gerbera’s langszeilen richting afgeladen bootjes en kades vol met wuivende mensen. Ze worden dankbaar in ontvangst genomen.
Vrijheid, tolerantie en solidariteit zijn grote woorden, die meestal het ene oor ingaan en het andere uit. Maar hier, varend tussen miljoenen mensen in het hartje van Amsterdam, lijken ze ineens reeël. Vrijheid om met zo’n boot te kunnen varen, om blij te kunnen zijn om wie je bent (geen uitzondering, geen rariteit), om te laten zien dat we best tolerant kunnen zijn en niet alleen bij EK- en WK’s kunnen verbroederen. Om te laten zien dat uitzonderingen ook wel eens regel zijn en dat wij als omroep openstaan voor diversiteit. Weg met de hokjesgeest.
Ter hoogte van de Stopera staat minister Plasterk op een kade te wuiven naar elke boot die voorbij komt en neemt daarbij zijn hoed af. Ik ken de kritiek –al die PvdA-ers die massaal zich laten inschepen bij de Gay Pride dit jaar, het is bijna potsierlijk vindt mede-coalitiegenoot (en christen) Eimert van Middelkoop. Het is waar, het is makkelijk scoren en toch vind ik het leuk dat Plasterk er staat. Het is voor het eerst dat een minister én een burgemeester (Cohen) zich nadrukkelijk laten gelden bij een homo-manifestatie. Ik zie het al die mensen die hier kritiek op hebben niet doen. Toegegeven: het D66 bootje dat stilletjes langvoer is geloofwaardiger, omdat ik weet hoeveel D66 al jaren doet voor de homorechten. Plasterk moet dat wat mij betreft nog laten zien. Maar het is een positief teken.
Vorig jaar voer er voor het eerst een AVRO-boot mee. Hans van der Togt, oud-AVRO-presentator (denk aan het legendarisch Rad van Fortuin) gaf voor de gelegenheid commentaar bij de Canal Parade. Hij viel bijna van zijn stoel toen hij de AVRO-boot langs zag komen. Jarenlang had hij zijn homoseksulaliteit voor de omroep verborgen gehouden. ‘Dat kon toen helemaal niet’. ‘En dan nu, die AVRO-boot…. ‘Van de VPRO verwacht je het misschien, of van de VARA, maar de AVRO…..nee, er is veel veranderd in 30 jaar’, wist hij nog uit te brengen terwijl de camera inzoemde op de dansende AVRO-ers. Vervolgens viel hij van blijvende verbazing in zijn stoel terug.
Mijn mening over de Gay Pride –en dan speciaal de Canal Parade- is na deze tocht door de grachten 180 graden gewijzigd. De blote homo’s heb ik op één, nou vooruit twee handen kunnen tellen: het had van mij zelfs wat extravaganter gemogen. Maar wat vooral tot me doordringt is dat vrijheid niet vanzelfsprekend is. Vrijheid van godsdienst, vrijheid om te zeggen wat je wilt, vrijheid om vooral niet te geloven of vrijheid in partnerkeuze. Het is niet statisch: je moet ervoor blijven opkomen. En dat doe je met de Gay Pride.
Volgend jaar gaan we wéér.
Ontroerend mooi verslag!